Uzman Doktor Bayan
Hemşire Gözetiminde
Sağlıklı ve Güvenli
Randevu İçin
Muayenehane
İletişim
Siz Değerli Hastalarımızı Kliniğimize bekleriz.
Randevu ve İletişim için : 0242 229 34 34
Online Randevu ve Yorumlar İçin Lütfen Tıklayın...
Gebelik Öncesi Muayene ve Check Up
Gebelik, kadın vücudunda farklı
değişimlerin meydana geldiği bir süreçtir. Bu sürece beden sağlığının tam
olarak hazır olması, hem gebeliğin sorunsuz olarak atlatılması hem de bebeğin
sağlıklı olarak dünyaya gelmesi için çok önemlidir. Geçmiş dönemlerde
gebelikteki rutin muayeneler, gebelikle başlar ve doğuma kadar devam ederdi. Bu
şekilde tüm etkenlerin kontrol edildiği düşünülürdü. Fakat yapılan
araştırmaların sonucunda gebelik öncesi dönemin de gerek gebelik, gerekse de doğum
sonrası için çok önemli olduğu ortaya konuldu. Bundan dolayı bebek düşünen anne
adaylarının, bu süreçten önce bir kadın doğum uzmanına gelmesi gerekir. Böylece
yapılacak gebelik öncesi muayene ve check up ile bu süreç daha sorunsuz olarak
geçirilecektir.
Gebelik önce muayene, tıbbi olarak
prekonsepsiyonel vizit olarak adlandırılır. Burada muayene yapılmasının temel
amacı, anne adayının taşıdığı risk faktörlerini belirlemek, belirlenen
risklerin düşürülmesini sağlamak, anne adayına gebelik hakkında bilgi vermek ve
bilinçlenmesini sağlamaktır.
Gebelik Öncesi Muayenede Neler
Yapılır?
Gebelik öncesi muayenede yapılan bir
takım rutin kontroller vardır. Bu kontrollerde anne adaylarının bütün değerleri
kontrol edilir ve taşıdığı riskler belirlenir. Bunlardan gerekli görülenler
için tedavi süreçleri hemen başlatılır. Gebelik öncesi muayenede incelenen
faktörler genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir.
Genel Muayene
Genel muayenenin ilk aşamasında
doktor tarafından anne adayına bir takım sorular sorulur. Bu sorularda anne
adayının sahip olduğu kronik ve jinekolojik hastalıklar öğrenilir. Epilepsi,
diyabet, yüksek tansiyon, enfeksiyon, miyom ve over kist gibi rahatsızlıklar
gebeliği etkilediği için bu işlem yapılır. Ayrıca anne adayının daha önce
yaşadığı gebelik süreçleri ve varsa yaptığı düşükler de araştırılır. Bunların
haricinde adayın kilosu, beslenme alışkanlıklar, sigara ve alkol kullanıp
kullanmadığı gibi bilgiler de yine genel muayene esnasında elde edilir.
Genel muayenenin anne adayını daha
yakından tanımak için yapılan bir işlem olarak ifade edilmesi yanlış olmaz.
Genetik olarak taşınan riskler, genel beden özellikleri ve yaşam stili
öğrenilen anne adaylarının gebeliğe hazırlanması, daha etkili bir şekilde
gerçekleştirilir. Ayrıca gebelikle ilgili danışmanlık hizmeti de bu muayeneden
sonra verilmeye başlar.
Genel muayenede yapılan bazı rutin
uygulamalar vardır. Bu uygulamalar şunlardır:
• Kan
ve idrar tahlili
• Jinekolojik
ultrason
• Vücut
kitle endeksinin ölçülmesi
• Tansiyon
kontrolleri
Bu tetkikler, anne adayının hiçbir
şikayeti olmamasına rağmen yapılır. Ayrıca anne ile babanın kan gruplarına
bakılarak, kan uyuşmazlığı olup olmadığı da kontrol edilir. Geçmişte kızamıkçık
ve benzer rahatsızlıkların geçirilip geçirilmediği de araştırılır.
Aşılar
Gebelik öncesi muayene yapılırken
anne adayının geçmiş aşılarına bakılır. Burada eksik olan varsa onlar
tamamlanır. Ayrıca tetanos ve hepatit B aşılarına başlanılır. Eğer anne adayı
kızamıkçık geçirmemiş ise rubella aşısı yapılır. Bu aşıların uygulanması
durumunda, anne adayının 3 ay gebe kalmaması gerekir. Çünkü aşı ile anne
adayına zayıflatılmış virüsler verilir ve vücut bunları rahat bir şekilde yok
ederek bağışıklık kazanır. Söz konusu süreçte gebe kalınmaması bundan dolayı
önemlidir.
Burada bahsedilen aşılardan tetanos,
gebe kaldıktan sonra da uygulanabilir.
Kan Şekeri Ölçümü
Kan şekeri ölçümü, standart bir
prosedürdür ve gebelik öncesinde açlık kan şekeri ölçümü şeklindedir. Yani anne
adayının kan şekeri açken ölçülür. 12 saat aç kalan anne adayından kan alınır
ve ölçüm bu şekilde yapılır. Buradaki temel amaç, diyabet hastalığının
araştırılmasıdır.
Şeker testi ile birlikte kanda
farklı maddelerin ölçümü de yapılır. Tiroid bezinin görevini ne ölçüde yerine
getirdiğini anlamak için TSH hormonuna, böbreklerin kontrolü içinde BUN ve
kreatinin seviyelerine bakılır. Bu tür ölçümler, gebelik esnasında bebeğin risk
altında olmaması adına çok önemlidir. Risk faktörünün önemli oranda olması,
farklı anomalilerin ortaya çıkmasına neden olacaktır.
Vitaminler
Sağlıklı bireylerin vitamin
takviyesi almasına gerek yoktur. Fakat gebelik düşünen kadınlar için durum
biraz daha farklı olabilir. Özellikle daha önceki gebeliklerinden nöral tip defekti
yaşayan anne adaylarının vitamin kullanması adeta bir zorunluluktur. Bu tür
vakalarda anne adaylarına gebelikte 3-4 ay önce folik asit başlatılır. Ayrıca
sağlıklı olan anne adaylarına da folik asit başlatılması sık görünen bir
durumdur. Bu vitaminin gebe kalmayı kolaylaştırdığı ve düşük riskini de
düşürdüğü bilinir. Fakat anne adaylarının söz konusu vitamini doktor tavsiyesi
olmadan kullanmaması çok önemlidir.
Gebelik öncesi muayene sırasında
yapılan kan testlerine bağlı olarak anne adaylarına farklı vitaminlerin
verilmesi de söz konusu olabilir. Bu durum, kan değerlerine bağlı olarak
kişiler arasında farklılık gösterecektir.
Eski Gebelik Hikayeleri
Gebelik öncesi muayenede, anne
adayının varsa geçmiş gebelikleri detaylı olarak incelenir. Bu incelemelerde
yaşanan bir takım sorunlar, anne adayının psikolojik durumu, geçirilen
fizyolojik değişim ve benzer unsurlara bakılır. Buradan elde edilen veriler
sayesinde sonraki gebeliğe yönelik hazırlıklar çok daha doğru bir şekilde
gerçekleştirilir.
Yaş Faktörü
Gebelik sürecini etkileyen farklı
faktörlerden birisi de yaştır. Özellikle anne adayının yaşı 18’den küçük veya
35’ten büyükse yapılacak prosedürler değişecektir. 35 ve üzerinde olan
annelerin gebeliği için yapılan kontrollerin biraz daha farklı olması ve 35+
yaşın riskli kabul edilmesi, yaş faktörünün son derece önemli olduğunu
gösterir. 35 yaş üzerinde olup, gebeliği düşünenlerin son 1 yıl içerisinde pap
smear testi yaptırması önerilir. Bu testin sonucu gebelik öncesi muayeneye de
getirilir ve burada da bir değerlendirme yapılır.
Tıbbi Geçmiş
Anne adaylarının geçmişte geçirmiş
olduğu hastalıklar, gebelik sürecini etkileyebilir. Bundan dolayı gebelik önce
muayene sırasında anne adaylarının geçmişleri de değerlendirilir. Sahip olunan
kronik ve jinekolojik rahatsızlıkların tamamından bahsedilmesi gerekir. Ayrıca
geçmişte geçirilen hastalıkların da aynı şekilde doktor ile paylaşılması bir
diğer önemli unsurdur. Bu hastalıkların bilinmesi, anne adayının gebeliğe daha
doğru olarak hazırlanması adına çok önemlidir. Adayların bazı hastalıkları
bilinçli olarak söylememesi, gebelik döneminde farklı sorunlara neden olabilir.
Tıbbi geçmiş değerlendirilirken,
anne adayının duygusal ve psikolojik durumuna da bakılır. Gebelikle birlikte
anne vücuduna salgılanan çok sayıda hormon olması, anne adaylarının duygusal ve
psikolojik durumlarında bir takım değişimlere neden olur. Dolayısıyla gebelik
öncesi duygusal ve psikolojik olarak hazır olmayan adayların bir süre daha
beklemesi doğru bir karar olacaktır. Tabi burada kararı, uzman hekim vermesi
gerektiği unutulmamalıdır.
Gebelik Öncesi Değerlendirme
Yukarıda bahsedilen muayene
aşamaları sonucunda bir takım veriler elde edilecektir. Bahse konu bu veriler,
kadın doğum uzmanı tarafından değerlendirilir. Yapılan değerlendirme sonucunda
ilgili kişinin gebeliğe ne kadar uygun olduğu net bir şekilde anlaşılır. Ayrıca
uygulanacak tedaviler ve vitamin desteği ile bir takım risklerin tamamen
ortadan kaldırılması da mümkün olabilir.
Buradaki muayenelerin haricinde
genel bir check up yaptırılması da yararlı olacaktır. Genel muayene sayesinde
ilgili kişinin sağlık profili çıkarılacaktır. Böylece hem olası farklı sağlık
sorunlarının erken teşhisi mümkün olacak, hem de gebelik öncesi kişiler
kendilerinin farkına varacaktır. Tüm bunlar ise ilgili kişinin gebeliğinin
sorunsuz, beklenildiği gibi olması adına çok önemli detaylardır. Söz konusu
muayeneleri gerçekleştirecek olan hekimlerin kalitesinin iyi olması gerektiği
de unutulmamalıdır.